Co oznacza odbudowa zęba?

Zdrowy uśmiech to nie tylko kwestia wyglądu, ale też codziennego komfortu. Dowiedz się, dlaczego warto odbudować uszkodzony ząb i jakie współczesne metody mogą przywrócić mu naturalny wygląd i wytrzymałość.

Odbudowa zęba to proces, który ma na celu przywrócenie jego struktury, funkcji i estetyki po uszkodzeniu lub leczeniu, takim jak leczenie kanałowe. Po usunięciu zainfekowanej miazgi i oczyszczeniu kanałów korzeniowych ząb staje się bardziej kruchy i podatny na złamania. Dlatego tak ważne jest, aby odpowiednio go odbudować.

Zęby wymagają odbudowy z kilku powodów. Po pierwsze, uszkodzenia mechaniczne, takie jak złamania czy pęknięcia, mogą osłabić strukturę zęba, czyniąc go bardziej podatnym na dalsze uszkodzenia i infekcje. Po drugie, próchnica może prowadzić do powstania ubytków, które osłabiają ząb i mogą powodować ból oraz infekcje. Endodoncja, czyli leczenie kanałowe, które usuwa zainfekowaną miazgę z wnętrza zęba, również sprawia, że ząb staje się bardziej kruchy i wymaga dodatkowej ochrony.

Więcej na temat endodoncji przeczytasz w artykule Leczenie kanałowe krok po kroku.

Odbudowa zęba ma na celu przywrócenie jego funkcji żucia, mówienia i estetyki. Dzięki odpowiedniej odbudowie ząb może służyć przez wiele lat, a ryzyko powikłań, takich jak ponowne zakażenie czy złamanie, jest znacznie mniejsze. Odbudowa zęba obejmuje różne metody leczenia – wypełnienia kompozytowe, korony protetyczne, onlay, inlay czy licówki – w zależności od stopnia uszkodzenia i indywidualnych potrzeb pacjenta.

Ząb może wymagać odbudowy, jeśli zauważysz pewne objawy lub uszkodzenia. Oto kilka sygnałów, które mogą wskazywać na potrzebę odbudowy zęba:

• Ból i nadwrażliwość – jeśli odczuwasz ból lub nadwrażliwość na zimno, ciepło, słodkie lub kwaśne pokarmy, może to oznaczać, że ząb jest uszkodzony i wymaga odbudowy.
• Złamania lub pęknięcia – ząb, który jest złamany lub pęknięty, wymaga natychmiastowej odbudowy, aby zapobiec dalszym uszkodzeniom i infekcjom.
• Widoczne ubytki – widząc znaczne ubytki w zębie, nie powinieneś zwlekać z wizytą u dentysty, aby nie doszło do powikłań, które mogą zajść w jamie ustnej.
• Zmiana koloru – ząb, który zmienia kolor na ciemniejszy, może być uszkodzony wewnętrznie i wymagać leczenia oraz odbudowy.
• Problemy z żuciem – jeśli masz trudności z żuciem lub odczuwasz dyskomfort podczas jedzenia, ząb może być uszkodzony i wymagać odbudowy.

Uszkodzenia zębów mogą wynikać z wielu różnych przyczyn. Oto kilka najczęstszych powodów:

• Próchnica – to najczęstsza przyczyna uszkodzeń zębów. Bakterie w jamie ustnej przekształcają cukry z pożywienia w kwasy, które niszczą szkliwo i prowadzą do powstawania ubytków.
• Urazy mechaniczne – zęby mogą ulec uszkodzeniu w wyniku urazów, takich jak upadki, uderzenia czy gryzienie twardych przedmiotów.
• Bruksizm – zgrzytanie zębami, zwłaszcza w nocy, może prowadzić do ich ścierania i pękania.
• Niewłaściwa higiena jamy ustnej – brak regularnego szczotkowania i nitkowania zębów sprzyja gromadzeniu się płytki bakteryjnej, co prowadzi do próchnicy i chorób dziąseł.
• Dieta – spożywanie dużej ilości słodkich i kwaśnych pokarmów oraz napojów może przyczyniać się do erozji szkliwa i powstawania ubytków.
• Choroby dziąseł – choroby dziąseł (np. zapalenie dziąseł, paradontoza) mogą prowadzić do utraty zębów i ich uszkodzeń.
• Starzenie się – z wiekiem zęby naturalnie się zużywają, co może prowadzić do ich osłabienia i uszkodzeń.

Odbudowa zęba zazwyczaj nie jest bolesna, ponieważ przeprowadza się ją w znieczuleniu miejscowym. Dzięki temu pacjent nie odczuwa bólu podczas zabiegu. Po zakończeniu procesu odbudowy może wystąpić pewien dyskomfort lub nadwrażliwość, ale zazwyczaj ustępuje to po kilku dniach. W razie potrzeby dentysta może zalecić leki przeciwbólowe dla złagodzenia dolegliwości.

Istnieje kilka podstawowych metod odbudowy zębów, a ich koszt może się znacznie różnić w zależności od wybranej metody, użytych materiałów i nakładu pracy. Cena odbudowy zęba kompozytem jest stosunkowo niska, ponieważ nie wymaga przygotowania indywidualnego wypełnienia w laboratorium. Z kolei korony pełnoceramiczne, które są bardziej estetyczne, są droższym rozwiązaniem. Najwięcej kosztuje korekta licznych defektów wizualnych uzębienia przy użyciu licówek,  które są jednym z zaawansowanych rozwiązań w protetyce.

Proces odbudowy zęba wymaga wcześniejszego wyleczenia zęba. W zależności od wybranej metody odbudowa korony zęba może odbyć się podczas jednej wizyty w gabinecie stomatologicznym lub wymagać przygotowania idealnie dopasowanej odbudowy w laboratorium protetycznym.

• Odbudowa zęba materiałem kompozytowym

Kompozyt to specjalistyczna żywica, która dobrze dopasowuje się do sąsiednich zębów pod względem kształtu i koloru. Wypełnienie kompozytowe umieszcza się na powierzchni zębów w obszarze wolnym od próchnicy, formuje i utwardza. Przy większych ubytkach można je optymalnie uformować poza jamą ustną pacjenta. Atutem tej metody jest niska cena i możliwość wykonania odbudowy podczas jednej wizyty. Wypełnienia kompozytowe stosuje się w przypadku ubytków próchnicowych, wad rozwojowych szkliwa, pęknięć szkliwa i innych urazów mechanicznych, a także niezadowolenia z koloru czy kształtu zębów. Niestety, odbudowa zęba kompozytem ma niską żywotność, szacowaną na około 5 lat.

• Korona protetyczna

Korona protetyczna jest stosowana w przypadku znacznego uszkodzenia zęba, szczególnie na skutek rozległych ubytków próchnicowych. Jest to stałe uzupełnienie, które nie jest zdejmowane na noc, a jego usunięcie lub wymianę może przeprowadzić jedynie stomatolog. Korona może być zamocowana na oszlifowanej koronie zęba lub na zdrowym korzeniu. Korony protetyczne wykonuje się z różnych materiałów, takich jak kompozyt, tlenek cyrkonu, ceramika i inne. Proces obejmuje pobranie wycisków, porównanie koloru uzębienia ze wzornikiem i przygotowanie korony w laboratorium. Korona protetyczna może posłużyć przez ponad 15 lat, choć z czasem może tracić estetykę i wymagać wymiany. Koszt odbudowy zęba tą metodą zależy od zastosowanego materiału.

• Odbudowa zęba na włóknie szklanym

Odbudowa zęba na włóknie szklanym charakteryzuje się wysoką wytrzymałością. Wkład koronowo-korzeniowy może być lany lub wykonany z włókna szklanego, które powstaje z krzemianów sodu i potasu. Po leczeniu kanałowym lub urazach mechanicznych ząb jest słabszy, a jego utrzymanie w zębodole niepewne. Wkład umieszcza się w zębie po dokładnym oczyszczeniu kanałów, a następnie łączy z kompozytem, co stanowi zbrojenie. Odbudowa zęba na włóknie szklanym może być przeprowadzona podczas jednej wizyty i nie wymaga pobrania wycisku. Skutecznie chroni ząb przed złamaniem.

• Wkład koronowo-korzeniowy lany

Wkład koronowo-korzeniowy lany wymaga pobrania wycisku korzenia w gabinecie stomatologicznym i przygotowania wkładu w laboratorium protetycznym. Wykonuje się go z metalu i stosuje w przypadku znacznego uszkodzenia zęba. Wkład lany jest zalecany przy uszkodzeniach przekraczających 50 procent. Po umieszczeniu wkładu mocuje się koronę protetyczną. Wkłady lane wykonuje się z metali szlachetnych i nieszlachetnych, takich jak złoto, srebro, kobalt, nikiel. Dobór materiału zależy od oczekiwań, a także alergii pacjenta, co wpływa na jego ostateczną cenę.

• Inlay i onlay

Inlay i onlay to wkłady i nakłady przygotowywane w laboratorium protetycznym. Inlay dokładnie odwzorowuje kształt zęba i jest cementowany wewnątrz zęba, wypełniając jego wnętrze. Onlay jest formą pośrednią między wkładem a koroną protetyczną, pokrywając również powierzchnie zgryzowe. Wykonuje się je z kompozytu, porcelany i złota, przy czym złoto jest coraz rzadziej stosowane. Inlay i onlay cechują się wysoką wytrzymałością i dobrze przywracają funkcjonalność żucia.

• Licówki

Licówki to cienkie płatki porcelany lub kompozytu, które przykleja się do przedniej powierzchni zęba, aby poprawić jego wygląd i funkcję. Są stosowane w przypadku wad rozwojowych, uszkodzeń próchnicowych, zżółknięcia, urazów mechanicznych oraz niezadowolenia z estetyki zębów. Licówki są rozwiązaniem nieodwracalnym, wymagającym znacznej ingerencji w strukturę zęba, czyli jego oszlifowania. Wykonuje się je w laboratorium protetycznym, co pozwala na doskonałe dostosowanie kształtu i koloru do oczekiwań pacjenta. Licówki mogą wymagać wymiany z czasem, a ich koszt jest dość wysoki. Jednak efekt wizualny jest znakomity, co czyni je idealnym rozwiązaniem dla osób pragnących hollywoodzkiego uśmiechu.

Ostateczny wybór metody odbudowy zależy od stopnia uszkodzenia zęba oraz indywidualnych potrzeb pacjenta. Twój dentysta pomoże Ci wybrać najlepszą opcję, aby zapewnić długotrwały efekt i komfort. Pamiętaj, że odpowiednia profilaktyka stomatologiczna, regularne wizyty kontrolne i dbanie o higienę jamy ustnej są kluczowe dla utrzymania zdrowia odbudowanego zęba.